Z pewnością swoistą cezurą współczesnej epoki funkcjonowania Lądka-Zdroju stała się wrześniowa powódź 2024 r. W najbliższych latach czas będzie liczony do niej i po niej. Z pewnością będzie tak w przypadku działalności Centrum Kultury i Rekreacji, którego straty oszacowane zostały na 3,4 mln zł (zniszczenia na obiekcie, czyli Biblioteka, piwnice, podjazd itd. – prawie 2,9 mln, szkody w sprzęcie – ok. 500 tys.). Pierwsze popowodziowe miesiące w CKIR były niezwykle intensywne, najpierw od strony organizacyjnej, później dodatkowo – kulturalnej.
Od końca września siedziba CKIR stała się miejscem, w którym zaczęły funkcjonować: centrala informacyjna dla powodzian, baza organizacji pozarządowych wspierających powodzian, hub żywnościowy, poradnia psychologiczna, poradnia prawnicza; rozpoczęły się też zajęcia szkolne dzieci z Zespołu Szkół Publicznych w Lądku-Zdroju. W chwili obecnej – styczeń/luty ‘25 – gościmy wciąż organizacje pozarządowe, odbywają się też u nas lekcje szkolne. Czas do końca 2024 r. był okresem prawdziwego oblężenia naszego obiektu, odwiedzanego każdego dnia przez setki mieszkańców Gminy, żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, wolontariuszy, specjalistów różnych dziedzin i dziennikarzy. Odbywały się u nas spotkania informacyjne instytucji takich, jak choćby Ministerstwo Rozwoju Technologii, UMWD, ZUS itp.
Działalność kulturalną reaktywowaliśmy bardzo szybko, najpierw – już w pierwszym popowodziowym tygodniu – w postaci prowadzenia zajęć dla dzieci i dorosłych (świetlice, joga, zajęcia taneczne, animacje dla dzieci etc.). Pierwszy natomiast popowodziowy koncert w CKIR – Relaksacyjny Koncert Mis Tybetańskich „Oddech i dźwięk” Marty Jankowskiej – odbył się 27 października 2024 r. W listopadzie zaprezentowaliśmy także: Teatr „Pani Teatrzyk” w spektaklu „Mali bohaterowie” (9.11), pokaz tańca flamenco (16.11), performance „Roztańczona Efo Show” (16.11) i koncert „Kukaj Kukawko”, 24.11. Szczególnego zaznaczenia jest też wart tradycyjny koncert z okazji Narodowego Święta Niepodległości, w którym w naszej Sali Widowiskowej – również tradycyjnie – wystąpiły Zespół Pieśni Ludowej „Skrzynczanki” i Zespół Wokalny „Hejszovina” z Kudowy-Zdroju, a który odbył się w dniu tego święta – 11 listopada.
Niezależnie od trudnej sytuacji i jednym z bogatszych w wydarzenia miesiącem w 2024 r. okazał się grudzień. Rozpoczęliśmy go plenerowym „Odpaleniem Choinki” na lądeckim Rynku, podczas którego zaprezentowaliśmy spektakl Teatru „Akademia Wyobraźni”, odpaliliśmy choinkę, a organizacje charytatywne wręczyły lądeckim dzieciom kilkaset mikołajkowych paczek.
W niedzielę, 8 grudnia, w Sali Widowiskowej wystąpił jeden z lepszych polskich zespołów kameralnych „Lutosławski Quartet”, powiązany z Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu. Koncert odbył się w ramach projektu „Z klasyką przez Polskę”, realizowanego przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu.
W kolejny weekend przenieśliśmy się do sali widowiskowej Centrum Edukacji, Turystyki i Kultury w Stroniu Śląskim, gdzie działający pod egidą CKIR Teatr „Stąd” wystawił spektakl „Niezatapialni. Fala miłości”. Dlaczego lądecka inicjatywa w Stroniu Śląskim? Ponieważ powódź wykluczyła z użycia ostatnią z większych sal w Lądku-Zdroju – Salę Gimnastyczną naszego Liceum Ogólnokształcącego. Na szczęście współpraca CKIR i CETIK-u należy do wzorcowych, dzięki czemu mogliśmy skorzystać z zaplecza strońskiej instytucji kultury. Przedstawienie „Niezatapialni. Fala miłości” odbyło się 14 grudnia w 2 prezentacjach, które zgromadziły ogółem ok. 500 widzów. Była to 13 edycja bożonarodzeniowych spektakli Teatru „Stąd”, sztukę wyreżyserowała Paulina Bagińska, produkcją zajęła się Karolina Sierakowska, a scenariusz napisał niżej podpisany. Na scenie pojawiło się ok. 30 aktorów i zespół „Skrzynczanki”. Sztuka była adaptacją biblijnego mitu o potopie, dość luźną, bo miejsca jego bohaterów zajęły zwierzęta. Było śmiesznie, ale bardzo wzruszająco. Spektakl przyjęty został bardzo dobrze.
Tydzień później – 20 i 21 grudnia – spotkaliśmy się podczas „Lądeckich Spotkań Świątecznych”. W siedzibie CKIR było jak w ulu. mieliśmy stoiska ze świątecznymi „melszpejzami”, ale przede wszystkim wydarzenia muzyczne. W piątek gwiazdą wieczoru byli Emilia Klimczak i Piotr Płuska, artyści Teatru Muzycznego w Łodzi, którzy zaprezentowali nam wspaniały program przebojów świątecznych. Nazajutrz zorganizowaliśmy uroczyste otwarcie pierwszej wyremontowanej po powodzi przeprawy przez Białą Lądecką, czyli kładek łączących plac Staromłyński przez Wyspę Młyńską z ulicą Klonowa. Chwilę później w Sali Widowiskowej zaprezentował się zespół „Świebodziczanie”, który oprócz występu przekazał darowiznę pieniężną na rzecz remontu szkoły podstawowej przy ul. Kościelnej. O godz. 18.00 na tej samej scenie pojawiła się znana polskim telewidzom Alicja Janosz, laureatka m.in. polskiej edycji programu „Idol” i zwyciężczyni „Szansy na sukces”. Po jej oraz jej zespołu znakomitym występie lokalni i przyjezdni melomani przenieśli się do Sali Konferencyjnej lądeckiego Inkubatora Przedsiębiorczości w Dawnym Dworcu Kolejowym. Tutaj, w Lądku-Zdroju nie po raz pierwszy, moce swoje objawił Michał Jelonek z zespołem. Frekwencja znakomita, publiczność z doskonale się bawiących do rześkiej metalowo-klasyczno-folkowej muzyki. Po prostu świetne zamknięcie „Lądeckich Spotkań Świątecznych”.
Ledwie minęły święta, a już 27 grudnia na naszej scenie pojawiły się wymieniane już „Skrzynczanki” i „Hejszovina” w dorocznym programie świątecznym kolęd i pastorałek „Kolędowe pejzaże”, który ufundował nam Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu.
Po Sylwestrze nastąpiła chwila ciszy, ale tradycji musiało stać się zadość i 6 stycznia odbyła się zwyczajowe już w Lądku-Zdroju „Spotkanie z Mędrcami Wschodu”, a w jego ramach Orszak Trzech Króli z uroczystą Mszą Świętą i popołudniowym koncertem. Tym razem w CKIR pojawili się artyści z Opola, czyli sekstet „Dwa razy Dwa”, prezentujący muzykę wokalną. Koncert w stylu gospel z domieszką jazzu należał moim zdaniem do jednego z ciekawszych wydarzeń artystycznych ostatnich miesięcy, które zrealizował lądecki CKIR. „Dwa razy Dwa” odwiedzi nas ponownie w okresie tegorocznych wakacji. Dodajmy, że ten charytatywny koncert mógł się odbyć dzięki zaangażowaniu jednej z wokalistek „Dwa razy Dwa”, lądczanki z pochodzenia, Anny Burzy.
Styczniowe wydarzenia kulturalne w Gminie Lądek-Zdrój zamyka 33 Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, która odbyła się 26 grudnia. W tym roku lądecka WOŚP pobiła swój rekord rekordów i zgromadziła na dzień 27.01.25 kwotę 60 110,23 zł, trzeba jednak przyznać, że była to znacznie większa niż w ostatnich latach impreza. WOŚP-ową niedzielę rozpoczął o 11.00 Bieg Górski „Policz się z cukrzycą”, po nim zaś od 13.00 rozpoczęły się koncerty muzyczne i inne atrakcje, odbywające się w Parku Jana Pawła II i dawnym Domu Zdrojowym. Na scenie wydarzenia wystąpili: „Gipsy” Dance”, „Mini Band”, „Kanciapa”, „Bardziej”, „Szczęka Pęka” i „Stan Surowy”. W niegdysiejszym obiekcie uzdrowiska działała Ścianka Wspinaczkowa Festiwalu Górskiego, Maraton Zumby i animacje dla najmłodszych. Poza tym na terenie akcji funkcjonowało miasteczko namiotowe z różnymi produktami i ciepłym jedzeniem. WOŚP zamknęło Światełko do nieba” w wykonaniu Teatru, Którego Być Nie Powinno.
W kontekście całości z przyjemnością możemy również poinformować, że za sprawą Dominiki Barabas rośnie z Lądku-Zdroju nowa gwiazda muzyczna. Mam tutaj, oczywiście, na myśli zespół „Szczęka Pęka”, który najpierw 12.10 zdobył Nagrodę Specjalną im. Mariusza Kozła na 25 Ogólnopolskim Przeglądzie Piosenki Poetyckiej w Oleśnie, a 23.11 wywalczył I Miejsce w XXIX Ogólnopolskich Prezentacjach Muzycznych „TEREPACZKÓW 2024”. Dodajmy jeszcze, że „Szczęka Pęka” wystąpił także podczas koncertu Michała Jelonka w Inkubatorze Przedsiębiorczości, ale też w koncercie radiowej Trójki „Lądek Dobrej Nadziei” (22.12). Miło przyznać, że „Szczęka Pęka” działa pod opieką CKIR i dodać wyrazy serdecznych gratulacji zespołowi!
Dla kultury lądeckiej nie była to łatwa jesień i początek zimy, nie zdążyliśmy odpocząć po trudach sezonu wydarzeń plenerowych, a już musieliśmy się mierzyć ze skutkami powodzi, zarówno jako powodzianie, ale i instytucja, której zadaniem jest m.in. dbałość o dobro – mentalne, ale i materialne – mieszkańców naszej Gminy. Było zatem trochę ciężko, ale zarazem niezwykle satysfakcjonująco.
Tomasz Pawlęga